نگاهی به روند شکل گیری برنامه های سازمان ملل در رابطه با مبارزه با تغییرات آب و هوا/مازیار واحدی

◄ مجله زیست محیطی رادیو از مازیار واحدی
گوش کنید
دانلود

نگاهی داریم به روند شکل گیری برنامه های سازمان ملل در رابطه با مبارزه با تغییرات آب و هوا و برنامه های این سازمان برای جلوگیری از افزایش روزافزون تولید گازهای گلخانه ای توسط کشورهای بزرگ صنعتی. این که این برنامه ها چقدر موفق بوده یا نبوده، موضوعی است که در آینده به آن خواهیم پرداخت

سال 1990، گزارش اصلی «ائی پی سی سی»

هنگامی که در سال 1990 «ائی پی سی سی» یا همان «پانل آب و هوای» سازمان ملل اولین گزارش خود را ارائه کرد، توجه جهانیان به خطر تغییرات آب و هوا در سطح جهان که توسط انسانها ایجاد شده بود، جلب شد. گزارش اساس را بر مذاکرات در کنوانسیون بین المللی در مورد تغییرات آب و هوا قرار داد. «ائی پی سی سی» با «سازمان جهانی هواشناسی» و «برنامه محیط زیست سازمان ملل» سازماندهی (تشکیل) شده بود. پانل ترکیبی است از ارزیابی پژوهش های تاکنونی محققین و دانشمندان در مورد تغییرات اب و هوا و برسمیت شناخته شدن سندهای سیاسی توسط کشورهای عضو. این پروسه و فرایند بایستی تضمین کند که نتیجه، توجه لازم را به تحقیقات علمی داشته و همزمان از طرف حاکمان کشورهای مختلف مورد پذیرش قرار گرفته است.

سال 1992، کنوانسیون تغییر آب و هوا

چهارچوب اصلی کنوانسیون سازمان ملل در مورد تغییرات آب و هوا، در کنفرانس جهانی در مورد «محیط زیست و توسعه زمین» در «ریو» امضاء شد. کنوانسیون تاکید داشت که کشورهای صنعتی بایستی پیش از دیگران، جلو افتاده و انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش دهند. کنوانسیون پیشنهاد کرد که انتشار گازهای گلخانه ای تا سال 2000 تا سطح سال 1990 کاهش و تثبیت شود (اما هیچ الزام قانونی برای اجرای این بند نبود). اول و مهم تر از همه کنوانسیون که از سال 1994 به اجراء در امد، به عنوان چهارچوبی برای مذاکرات بیشتر اهمیت داشت. تقریبا تمام کشورهای عضو سازمان ملل هم اکنون عضو «کنوانسیون تغییر آب و هوا» هستند.

سال 1995، ماموریت برلین و گزارش دوم «ائی پی سی سی»

شرکت کنندگان در کنوانسیون سه سال بعد از مذاکرات «ریو» برای اولین بار در برلین ملاقات کردند. این اولین جلسه «نشست احزاب» در کنوانسیون تغییر آب و هوا بود. در انجا برای مذاکرات بیشتر در مورد «توافقات از نظر قانونی الزام اور» در مورد قوانین تولید و انتشار گازهای گلخانه ای در کشورهای صنعتی توافقاتی صورت گرفت . همزمان تصمیم گرفته شد که در این دوره شرایط جدیدی برای کشورهای در حال توسعه در نظر گرفته نشود. در همان سال «ائی پی سی سی» گزارش دوم خود که «تشکیل مبنای علمی برای مذاکرات بیشتر» بود را ارائه داد.

سال 1996، «سی او پی 2» در ژنو

«نشست احزاب» ژنو یک موفقیت بود. برای اولین بار امریکا به روشنی پذیرفت که جهان با مشکل آب و هوا روبروست و قبول کرد که قوانین بازدارنده وضع شود.

سال 1997، پروتکل کیوتو در «سی او پی 3» کیوتوی ژاپن تصویب شد.

نتایج مذاکراتی که در برلین شروع شده بود منتج شد به «پروتکل کیوتو» که در دسامبر 1997 در شهر کیوتوی ژاپن به امضاء رسید. در انجا توافق شد که کشورهای صنعتی انتشار گازهای گلخانه ای را با ضریب پنج ممیز دو درصد قطع (کاهش) دهند (با مقایسه دوره ای بین سالهای 2008 – 2012 با سال 1990). تقسیمات میزان این قطع کردنها در بین کشورهای بزرگ صنعتی پس از مذاکرات دشواری بین آنان به تصویب رسید. علاوه براین، توافق نامه اعلام داشت که این تعهدات می تواند به اشکال دیگری غیر از کاهش دادن تولید گازهای گلخانه ای در داخل کشور، صورت بگیرد. سه مکانیزم در نظر گرفته شده بایستی «کم هزینه ترین راه پیشبرد» را تضمین می کرد. «سهمیه تولید گازهای گلخانه ای» به دولت ها در کشورهای بزرگ صنعتی ( یا شرکت هائی که از دولت ها مجوز داشتند) اجازه می داد که سهمیه ملی تولید گازهای گلخانه ای مصوب توافق نامه را خرید و فروش کنند. این تجارت تنها بین کشورهای صنعتی صورت خواهد گرفت. این به این معناست که یک کشور صنعتی هزینه راه حل هائی که در کشوری دیگر برای کاهش گازهای گلخانه ای به اجراء در می اید را پرداخت خواهد کرد. اگر این اقدامات مورد تصویب قرار بگیرد، کشوری که هزینه را پرداخت می کند این حق را تصاحب خواهد کرد که در کشور خودش به میزان کاهش یافته در کشور فروشنده، گازهای گلخانه ای تولید کند. «مکانیسم توسعه پاک» این تضمین را برای کشورهای صنعتی ایجاد می کند که در ازای پرداخت به کشورهای در حال رشدی که زیر حد درنظر گرفته شده گاز تولید کرده اند، در کشور خود اجازه خواهند داشت گازهای گلخانه ای بیشتری تولید کنند. همزمان در نظر گرفته شد که این مبالغ در کشورهای در حال رشد، جهت توسعه انان بکار گرفته شود.

ادامه دارد…..